Rok 1945, miałam dziewięć lat. Czytam książkę Magdaleny Grzebałkowskiej zdumiona, jak mało wiem o tej chwili między straszną wojną a niepewną nadzieją. A co wiedzą urodzeni ćwierć czy pół wieku po mnie? O tęsknocie, bezradności i sprycie pierwszych osadników na Ziemiach Odzyskanych, o grotesce szabru, o zatopieniu okrętu "Wilhelm Gustlof" z tysiącami niemieckich cywilów, o otwockiej próbie przywrócenia dzieciństwa sierotom żydowskim, o zasiedlaniu gruzów Warszawy (wojsko wzywa, by ludzie znaczyli miejsca, gdzie mogą być miny, najlepiej - pękiem słomy na żerdzi). Autorka dotarła do świadków i uczestników wszystkich historii i zachowała język ich opowieści, bezlik zdumiewających szczegółów, łzy, namysł, ale także śmiech, jak w życiu. To był rok wyjątkowo intensywnego życia i czuje się to na każdej stronie tych świetnych reportaży. [Małgorzata Szejnert, reporterka]
1945 to rok pełen sprzeczności i chaosu. Jest w nim wszystko: potężne nadzieje związane z końcem wojny i gorycz pokoju. Radość, że przeżyliśmy i obrazy masowych ekshumacji. Heroiczna odbudowa oraz szaber i korupcja. Przemoc wobec Polaków i Polaków wobec "obcych". Złożoność tego czasu doskonale uchwyciła Magdalena Grzebałkowska, pokazując ten rok z perspektywy zwyczajnych ludzi. Reportaż z jądra ciemności? Pobojowiska? Nie tylko. To także opowieść o powrocie do życia. [Marcin Zaremba, historyk]
UWAGI:
Mapy na wyklejkach. Bibliogr. s. 399-403. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Leszek Adamczewski w sensacyjnych reportażach historycznych przedstawia wybrane epizody z dziejów Nowej Marchii (wschodniej Brandenburgii) podczas drugiej wojny światowej i w pierwszych latach powojennych. Od 1945 roku w przeważającej większości ziemie te leżą w granicach Polski. To przez nie wiodły ze Wschodu główne lądowe szlaki komunikacyjne do Berlina i przez nie zimą 1945 roku przemaszerowała Armia Czerwona.
Adamczewski opisuje między innymi, jak niemiecki Landsberg nad Wartą stał się polskim Gorzowem Wielkopolskim, a Sammerfeld - Lubskiem, przy okazji przedstawiając dziesiątki mało znanych zdarzeń z dziejów tych i innych miast dawnej Nowej Marchii. Dużo miejsca autor poświęca zwłaszcza zaciętym walkom o Twierdzę Kostrzyn.
UWAGI:
Bibliogr. s. 339-342.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wspomnienia Juliana Kulskiego, uczestnika Powstania Warszawskiego. Książka opowiada nie tylko o bohaterskich czynach mieszkańców stolicy, ale także o trudnych wyborach, przed którymi stała ówczesna młodzież. Autor zabiera czytelników w pasjonująca podróż przez swoje życie. Analizuje wydarzenia zarówno z dziedziny polityki, jak i swoje osobiste doświadczenia. Pokazuje, jak wyglądało jego życie przed wybuchem wojny, co robił podczas kolejnych lat jej trwania, a przede wszystkim w czasie powstania i w Stalagu XI-A, w których został umieszczony pod koniec wojny. Dzisiaj Julian Kulski mieszka w Stanach Zjednoczonych i posiada obywatelstwo amerykańskie.
UWAGI:
Na płycie DVD film: Legacy of the White Eagle : a true story of teenagers fighting for freedom and independence : with Julian E. Kulski.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wspomnienia Juliana Kulskiego, uczestnika Powstania Warszawskiego. Książka opowiada nie tylko o bohaterskich czynach mieszkańców stolicy, ale także o trudnych wyborach, przed którymi stała ówczesna młodzież. Autor zabiera czytelników w pasjonująca podróż przez swoje życie. Analizuje wydarzenia zarówno z dziedziny polityki, jak i swoje osobiste doświadczenia. Pokazuje, jak wyglądało jego życie przed wybuchem wojny, co robił podczas kolejnych lat jej trwania, a przede wszystkim w czasie powstania i w Stalagu XI-A, w których został umieszczony pod koniec wojny. Dzisiaj Julian Kulski mieszka w Stanach Zjednoczonych i posiada obywatelstwo amerykańskie.
UWAGI:
Na płycie DVD film: Legacy of the White Eagle : a true story of teenagers fighting for freedom and independence : with Julian E. Kulski.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Spisane relacje świadków historii z lat 1939-89, do których udało się dotrzeć młodzieży biorącej udział w programie edukacyjnym IPN, znalazły się w wydanym przez Instytut albumie "Migawki z przeszłości. Opowieści świadków historii".W wydanej publikacji znalazł się wybór najciekawszych z zebranych świadectw. "Publikacja nie jest podręcznikiem czy kompendium wiedzy o latach 1939-1989. Wartością zebranych relacji jest ich niepowtarzalność dająca możliwość poznania półwiecza dziejów Polski poprzez doświadczenia konkretnych ludzi. Pomimo pewnych niedoskonałości warsztatowych podstawową zaletą tych świadectw jest przede wszystkim ich autentyczność" - napisał we wstępie naczelnik Wydziału Edukacji Historycznej Biura Edukacji Publicznej IPN Andrzej Zawistowski.
UWAGI:
Bibliogr. s. 247-257.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Obraz naszego wysiłku wojennego pt. ,Polska w drugiej wojnie światowej - pierwsze wydanie w Londynie w 1982 r., jest jedynym w swoim rodzaju powiązaniem jakże bogatych osobistych doświadczeń autora z systematycznym studium problematyki, która odegrała zasadniczą rolę w biografii jego i jego rodziny. Ta książka wydaje się w jego bogatym dorobku pozycją szczególnie trwałą i szczególnie przydatną dla kolejnych pokoleń czytelników za względu na niewątpliwy talent pisarski autora, jego umiejętność syntetycznego formułowania myli, a przy tym specyficzne spojrzenie na losy Polski w Europie przez Polaka, który więcej niż pół życia spędził na Zachodzie, poza krajem.z przedmowy Władysława Bartoszewskiego
Rozbiór Czechosłowacji, Zaolzie; niemieckie warunki postawione Polsce; brytyjskie gwarancje; Polska staje po stronie Zachodu; pakt Ribbentrop-Mołotow; polsko-brytyjski pakt wzajemnej pomocy; niemiecki atak.
ROZDZIAŁ 2
Polskie i niemieckie siły; pierwsze dni walk; ostatnie próby uratowania pokoju; Wielka Brytania i Francja wypowiadają Niemcom wojnę; polskie najwyższe władze państwowe opuszczają zagrożoną Warszawę; bitwa nad Bzurą; brak alianckiej aktywności na zachodzie; sowiecki atak od wschodu; najwyższe władze państwowe przechodzą na teren Rumunii; koniec kampanii.
ROZDZIAŁ 3
Podział Polski na dwie okupacje; ziemie zachodnie włączone do Rzeszy; Generalne Gubernatorstwo; niemieckie rządy; „wybory” na ziemiach wschodnich i włączenie ich do ZSRS; sowieckie rządy; współpraca sowiecko-niemiecka.
ROZDZIAŁ 4
Służba Zwycięstwu Polski; inne podziemne organizacje pod niemiecką okupacją; stronnictwa polityczne; podziemie pod sowiecką okupacją; Lwów, Białystok, Wilno.
ROZDZIAŁ 5
Kościół katolicki pod niemiecką okupacją: na Pomorzu, w Kraju Warty, na Śląsku, na terenie Generalnej Guberni; Kościół ewangelicki pod niemiecką okupacją; Kościół katolicki i unicki pod okupacją sowiecką; stanowisko i problemy Watykanu; Kościół katolicki w walce o istnienie narodu.
ROZDZIAŁ 6
Internowanie polskich władz w Rumunii; W Raczkiewicz nowym Prezydentem RP, gen. Sikorski premierem i dowódcą wojska; Związek Walki Zbrojnej; łączność z krajem, bazy; Delegatura Rządu; odtwarzanie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie; atak ZSRS na Finlandię; kampania norweska; I’ordre de bataille armii polskiej w maju 1940 r.
ROZDZIAŁ 7
Niemiecki atak na Zachodzie; załamanie się Francji; walki polskich formacji; spotkanie Sikorski-Churchill; ewakuacja do Wielkiej Brytanii; nastroje w kraju; wzmożenie terroru i sowietyzacji; Wielka Brytania walczy dalej.
ROZDZIAŁ 8
Trudności gen. Sikorskiego w Londynie; odbudowa armii lądowej; dalszy rozwój lotnictwa; Bitwa o Wielką Brytanię; powstanie SOE; radiowa i kurierska łączność z krajem; Rosja, Niemcy i Wielka Brytania; rozmowy polsko-czeskie; Bałkany i płn. Afryka; nowa sytuacja polityczna.
ROZDZIAŁ 9 1 Niemiecki atak na ZSRS; nowe stanowisko rządu gen. Sikorskiego; pakt polsko-sowiecki z 30 lipca 1941; polskie przesilenie rządowe; stanowisko kraju; Karta Atlantycka; polsko-
-sowiecka umowa wojskowa; tworzenie armii polskiej w ZSRS; generalowie Sikorski i Anders na Kremlu; wejście Stanów Zjednoczonych do wojny
ROZDZIAŁ 10
Podziemne Obszary i Okręgi; cala Polska pod niemiecką okupacją; rozbudowa podziemnych kadr wojskowych; wzmożenie sabotażu i dywersji; Związek Odwetu i Wachlarz; dalszy proces scalania; rozbudowa Delegatury Rządu; Kierownictwo Walki Cywilnej; partie polityczne; powstanie PPR.
ROZDZIAŁ 11
Bitwa o Atlantyk i sekret Enigmy; inne polskie osiągnięcia techniczne; polska flota na Zachodzie; ustawa o Lend-Lease i jej wykonanie; amerykańska pomoc dla Sowieckiej Rosji; loty i zrzuty do Polski; dalsza rozbudowa polskiego lotnictwa; Brygada Karpacka na pustyni.
ROZDZIAŁ 12
Armia polska w Rosji i jej trudności; pierwsza ewakuacja; różnice poglądów w polskim obozie; Rosja i Wielka Brytania wobec armii gen. Andersa; druga ewakuacja; polscy komuniści w ZSRS; „willa szczęścia” i inne sowieckie przygotowania; nowa faza w stosunkach polsko-sowieckich.
ROZDZIAŁ 13
Polskie Państwo Podziemne; trzy elementy pojęcia państwa; podziemne sądownictwo; tajne nauczanie; teatr; życie kulturalne pod okupacją sowiecką; ratowanie zabytków i dziel sztuki; produkcja książek; prasa.
ROZDZIAŁ 14
Dalsze losy Żydów na ziemiach polskich: getta i miejsca masowej zagłady; decyzja „ostatecznego rozwiązania”; pomoc polskiego społeczeństwa, Rada Pomocy Żydom; interwencje polskiego rządu; getto w Warszawie; Żydowska Organizacja Bojowa; walka i likwidacja warszawskiego getta; walki w innych gettach; straty.
ROZDZIAŁ 15
Wojna na Dalekim Wschodzie; Afryka Północna i lądowanie sprzymierzonych; konferencja w Casablance i „bezwarunkowa kapitulacja”; Armia Polska na Wschodzie; nowy polski kryzys w Londynie; sytuacja w kraju; dialog Sikorski-Rowecki; odkrycie grobów katyńskich; stanowisko PPR; Rosja zrywa stosunki z Polską.
ROZDZIAŁ 16
Możliwości odrębnego pokoju i obawy Stalina; dywizja im. Tadeusza Kościuszki na terenie ZSRS; trudności polityczne i personalne; Związek Patriotów Polskich; decyzja utworzenia korpusu; bitwa pod Lenino.
ROZDZIAŁ 17
Trudne położenie Polski; rozbudowa wojskowego podziemia; Szare Szeregi; udział kobiet; uzbrojenie; zrzuty z Zachodu; Kedyw; partyzantka; KWK i KWP; łączność, wywiad; aresztowanie gen. Roweckiego; ostatnia podróż i śmierć gen. Sikorskiego; konferencja w Quebecu.
ROZDZIAŁ 18
Następcy gen. Sikorskiego i ich trudności; nowy dowódca AK; decyzje związane z wkroczeniem Armii Czerwonej; instrukcja z 27 października 1943 r. i plan „Burza”; dalszy proces scalania; trudności z komunistami; konferencja w Teheranie; czerwone dywizje na polskiej ziemi.
ROZDZIAŁ 19
Inwazja na Włochy i ich kapitulacja; II Korpus na włoskim półwyspie; przygotowania do lądowania w pólnocnej Francji; 1. Dywizja Pancerna; 1. Samodzielna Brygada Spadochronowa;
Polskie Siły Powietrzne; Marynarka Wojenna; 2. Dywizja Strzelców Pieszych w Szwajcarii; całość Polskich Sil Zbrojnych na Zachodzie.
ROZDZIAŁ 20
Krajowa Rada Narodowa; Rada Jedności Narodowej i jej deklaracja „O co walczy naród polski”: początek „Burzy” i akcja polityczna premiera Mikołajczyka; armia polska w ZSRS; Monte Cassino; V-2; inwazja na kontynent i 1. Dywizja Pancerna pod Falaise; lotnictwo i marynarka.
ROZDZIAŁ 21
„Burza” na Wileńszczyźnie, pod Lwowem, na Polesiu, w Lubelskiem i Białostockiem; utworzenie PKWN i jego Manifest; zamach na Hitlera; II Korpus we Włoszech; „Mosty”.
ROZDZIAŁ 22
Powstanie Warszawskie: decyzja walki o stolicę; wyjazd gen. Sosnkowskiego do Włoch i premiera Mikołajczyka do Moskwy; sowieckie wezwania do walki; siły walczących stron; rozpoczęcie walki i starania o pomoc dla Warszawy; negatywne stanowisko Rosji; loty nad stolicę; sytuacja w Warszawie i stanowisko polskie wobec problemów polsko-sowieckich; Stany Zjednoczone i Wielka Brytania wobec Powstania; wielka wyprawa amerykańska; upadek Starego Miasta; dalsze straty i kapitulacja; podsumowanie i wnioski.
ROZDZIAŁ 23
Oswobodzenie Paryża; 1. Dywizja Pancerna we Francji i w Holandii; Arnhem i 1. Brygada Spadochronowa; II Korpus we Włoszech; gen. Okulicki – nowy dowódca AK; konferencja w Moskwie; ustąpienie Mikołajczyka, Arciszewski premierem; brytyjska Misja Wojskowa w Polsce.
ROZDZIAŁ 24
Ostatnia sowiecka ofensywa; rozwiązanie AK; konferencja w Jałcie i polska reakcja; aresztowanie 16 przywódców podziemia; II Korpus, 1. Dywizja Pancerna, spadochroniarze, lotnictwo i marynarka; 1. i 2. Armia w walce z Niemcami; samobójstwo Hitlera, koniec wojny w Europie.
ROZDZIAŁ 25
Konferencja w San Francisco; proces w Moskwie; Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej; ostatnie zebranie Rady Jedności Narodowej; Testament Polski Walczącej; zakończenie.
Kalendarium
Przypisy
Wykaz skrótów, nazw obcych i kryptonimów
Indeks nazwisk i pseudonimów
Indeks nazw geograficznych
Bibliografia
UWAGI:
Bibliogr. s. 333-[336]. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Mistrz reportażu polskiego - Melchior Wankowicz - nazwał ongi los każdej polskiej rodziny strumieniem tworzącym wielką rzekę polskiego losu. Taki los rodziny polskiej, zwykłej - niezwykłej, wpisany w najtragiczniejsze lata dwóch okupacji - ilustrują przejmująco wspomnienia Krystyny Rodowiczowej.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Uroczystość z okazji upamiętnienia 70. Rocznicy ocalenia w Mrozach Dzieci Zamojszczyzny Inny tytuł: "Uroczystość z okazji upamiętnienia siedemdziesiątej Rocznicy ocalenia w Mrozach Dzieci Zamojszczyzny ".
Uroczystość z okazji upamiętnienia 70. Rocznicy ocalenia w Mrozach Dzieci Zamojszczyzny Inny tytuł: "Uroczystość z okazji upamiętnienia siedemdziesiątej Rocznicy ocalenia w Mrozach Dzieci Zamojszczyzny ".
Uroczystość z okazji upamiętnienia 70. Rocznicy ocalenia w Mrozach Dzieci Zamojszczyzny Inny tytuł: "Uroczystość z okazji upamiętnienia siedemdziesiątej Rocznicy ocalenia w Mrozach Dzieci Zamojszczyzny ".